KỸ THUẬT GIAO DỊCH
Thị trường tài chính là nơi hứa hẹn những món lợi béo bở nên từ trước đến nay, người ta đã bỏ rất nhiều công sức để tìm cách khai thác nó. Chính vì vậy mà chúng ta có thể bắt gặp vô số cách thức giao dịch cùng những khóa huấn luyện được chào mời vô cùng hấp dẫn trên internet, sách báo, diễn đàn. Có những phương pháp bám sát thực chất của thị trường nhưng có phương pháp chỉ là sản phẩm của suy nghĩ; có hệ thống giao dịch phù hợp với tính cách người này nhưng không phù hợp với tính cách người khác.
Đạo Trading không đưa ra một “hệ thống” hay ấn định một “phương pháp” giao dịch nào cả bởi vì chúng sẽ bị rập khuôn cứng nhắc, không theo kịp theo sự biến đổi linh hoạt của thị trường. Thuật ngữ “phân tích” trong phân tích cơ bản (fundamental analysis) hay phân tích kỹ thuật (technical analysis) cũng không được dùng vì nó hàm chứa các ý nghĩ, suy tưởng, chủ quan, đôi khi xa rời thực tế thị trường trước mặt.
Phần kỹ thuật giao dịch được trình bày trong quyển sách này chỉ bao gồm những hướng dẫn giúp bạn nắm bắt các nguyên lý biến động giá trên thị trường, rồi dựa trên quan sát cảm nhận diễn biến thực tế, bạn sẽ tiếp tục tự điều chỉnh để hoàn thiện mình. Quá trình rèn luyện kỹ năng này tương tự như học một ngoại ngữ, là quá trình học hỏi ngôn ngữ của thị trường. Đạo Trading gọi đó là “Kỹ thuật MINH SÁT GIÁ”, nghĩa là luyện tập khả năng quan sát minh bạch sự biến đổi thị trường thông qua giá. Kỹ thuật này tuy rất đơn giản nhưng cũng cần nhiều thời gian để luyện tập.
Nhân đây, chúng ta cũng nên lưu ý câu phát biểu sau của nhà đầu cơ huyền thoại J. Livermore: “Xu hướng đã được hình thành trước khi tin tức lan ra và trong tất cả các thị trường tăng giá, tin xấu bị bỏ qua, tin tốt được phóng đại và ngược lại.” Đây cũng là một lý do mà tôi lựa chọn đối diện với diễn biến thị trường trước mặt làm công cụ làm việc mỗi ngày, chứ không theo đuổi các nguồn tin tức tràn ngập các kênh truyền thông.
a. Sự lệnh lạc giữa giá và chỉ số kinh tế.
(Đồ thị được trích từ "Sentiment in the Forex Market: Indicators and Strategies To Profit from Crowd Behavior and Market Extremes" by Jamie Saettele)
Giá cả thị trường biến động không những lệch lạc với các loại tin tức như nêu ở trên mà còn không có mối tương quan ổn định với các chỉ số kinh tế. Jamie Saettele - cựu Chiến lược gia trưởng của FXCM đã dành nhiều thời gian để so sánh mối quan hệ giữa các chỉ số kinh tế quan trọng của Mỹ (được công bố định kỳ) và chỉ số USD($DXY) kéo dài khoảng 30 năm. Ông đã ghi nhận được kết quả sau:
Bảng lương phi nông nghiệp (NFP): số liệu cho thấy không có quan hệ ổn định nào cả!
GDP: sự tăng trưởng GDP không làm cho đồng tiền mạnh lên. GDP và chỉ số USD biến động ngược chiều nhau cho đến năm 2005.
Cán cân thương mại: chỉ số này ổn đinh và tăng lại sau năm 2005 nhưng USD tiếp tục giảm.
CPI: mối quan hệ với chỉ số USD hầu hết là âm.
Fed fund rate: không có quan hệ ổn định nào cả.
b. Cơ sở của kỹ thuật MINH SÁT GIÁ là bám sát thực tế giao dịch trên thị trường.
Vào những năm đầu của thế kỷ 19, Richard Demille Wyckoff (1873–1934) đã bỏ công sức để tìm hiểu thực chất của thị trường thông qua các cuộc nói chuyện, phỏng vấn, nghiên cứu và làm việc với các traders rất thành công vào thời đó như Jesse Livermore, E. H. Harriman, James R. Keene, Otto Kahn, J.P. Morgan và đã đúc kết được những kết quả có giá trị, phản ánh được thực tế diễn biến thị trường. Bạn hãy đọc kỹ bài “Phán đoán thị trường dựa theo hành động của chính nó” của R. Wyckoff để nắm được cơ sở của kỹ thuât MINH SÁT GIÁ và lưu ý rằng thời kỳ đó chưa có máy vi tính, đồ thị phải vẽ bằng tay, thông tin lan truyền rất chậm.
“Công việc của Wall Street là hỗ trợ tài chính cho các công ty và bán chứng khoán – cổ phiếu và trái phiếu- do sự tài trợ này tạo ra. Một số chứng khoán thì tốt, một số khác thì không. Những người sản xuất và bán chứng khoán cho công chúng là những người hiểu giá trị của chúng nhất. Công chúng hiểu biết khá ít về giá trị của chúng trừ một số chứng khoán đã được cọ xát, tức là những chứng khoán đã lưu hành đủ lâu dài trên thị trường và đã tạo lập được hình ảnh về mức thu nhập và giá trị nội tại.
Trong mọi trường hợp, ngân hàng tài trợ phát hành và các đại lý phân phối đã thanh toán
cho các chứng khoán đó bằng tiền mặt hay dịch vụ hay bảo lãnh tiêu thụ chúng. Mục đích của họ là đưa ra thị trường những cổ phiếu hay trái phiếu đó với mức cao nhất có thể được. Quá trình marketing này được thực hiện thông qua các nhà phân phối dưới các hình thức bán riêng lẻ, bán công khai hay nhờ niêm yết trên thị trường chứng khoán.
Trong trường hợp niêm yết, người ta quảng cáo cổ phiếu bằng cách tạo ra giao dịch sôi động trên bảng điện. Nếu giá tăng dần và khối lượng giao dịch lớn thì chúng sẽ thu hút được người mua và nhờ đó, những người đang kiểm soát cổ phiếu này sẽ tháo hàng được lượng cổ phiếu họ đang nắm giữ.
Sự tài trợ đôi khi được tiếp tục sau khi đã tạo được thị trường cho cổ phiếu của một công ty. Các ngân hàng hoặc các tổ chức khác giao dịch cho chính họ. Sau khi một cổ phiếu được lưu thông, các nhà tài trợ cố gắng tạo ra một thị trường ổn định và hỗ trợ giá một cách tốt nhất có thể được mà không phải mua lại quá nhiều cổ phiếu. Khi cổ phiếu được phân phối hoàn toàn và thu hút được đủ người quan tâm đến cổ phiếu để tạo thành một thị trường có thể tự vận hành dưới điều kiện bình thường, các ngân hàng, tổ chức tài chính hay nhà tài trợ ban đầu có thể chấm dứt sự điều phối và chuyển sang một cổ phiếu khác nào đó mà hứa hẹn một cơ hội kiếm tiền mới.
Có những đội lái bắt đầu quan tâm đến cổ phiếu đó và điều phối nó. Nói chung, thường có một hoặc vài nhà tài trợ tay to thao túng mỗi cổ phiếu, đôi khi là có nhiều nhóm. Khi các đội lái nhận thấy cơ hội thu lợi nhuận, họ sẽ tích lũy cổ phiếu, đẩy giá khi điều kiện thuận lợi và sau đó xả bán. Hoặc họ có thể bán khống, đè giá và mua lại.
Không ai có thể phủ nhận hiện tượng cá lớn nuốt cá bé ở Wall Street. Các đội lái lớn không thể hoạt động thành công nếu không có một đám đông đủ lớn; có nghĩa là nếu chỉ có 10 nhóm lớn quan tâm đến một cổ phiếu nào đó và không có đám đông thì các nhóm này phải xâu xé lẫn nhau và không khó gì nhận ra động thái của mỗi nhóm khác. Nhưng khi có đám đông tham dự thì cuộc chơi của đội lái trở nên dễ dàng hơn.
Kỹ thuật đọc bảng điện và đồ thị giúp bạn nhận diện và thu lợi từ các động thái làm giá và đầu cơ nội bộ; giúp phán đoán hướng đi sắp tới của cổ phiếu bằng cách ước lượng mối quan hệ cung cầu của nó. Thỉnh thoảng, bạn có thể thấy được điều đó qua quan sát biến đổi giá nhưng nếu kết hợp được với khối lượng giao dịch thì bạn có thêm một yếu tố quan trọng và rất hữu ích.
Thông qua đánh giá mức cung cầu, bạn có thể xác định xu hướng của toàn bộ thị trường và của các cổ phiếu riêng rẽ; xác định cổ phiếu nào để mua hay bán và quan trọng hơn hết là khi nào mua bán.
Bạn luôn luôn nhắm đến các cơ hội hứa hẹn nhất; có nghĩa là các cổ phiếu có khả năng thay đổi sớm nhất, nhanh nhất và đi xa nhất. Bạn không muốn dính vào những thứ mà không có lý do thuyết phục và bạn muốn tránh những rủi ro không đáng.
Khi nghiên cứu bảng điện hay đồ thị, bạn hãy cố gắng thấy sự biểu thị các lực đẩy và ép giá. Hãy nghiên cứu đồ thị không phải với con mắt so sánh hình dạng các mẫu hình mà từ góc nhìn về hành vi của cổ phiếu; thấy các động cơ của những người đang kiểm soát nó; và thấy các thành công thất bại của bên mua bên bán khi họ giành giật nhau để kiểm soát mỗi bước đi của cổ phiếu.
Sự giành giật luôn tiếp diễn. Bảng điện cho thấy chi tiết của tất cả điều này. Đồ thị cho phép bạn chọn ra một phần hay một giai đoạn thị trường để nghiên cứu nó.
Bảng điện giống như một bộ phim đang chuyển động. Nó cho thấy lượng cung hay cầu lớn hơn theo từng giây phút trong ngày. Giá thường xuyên biểu thị sức mạnh hay sự suy yếu của nó: mạnh khi bên mua chiếm ưu thế và yếu khi lượng chào bán vượt quá khả năng bên mua. Tất cả các giai đoạn từ thờ ơ đến sôi động, từ mạnh mẽ đến suy yếu, từ đè ép đến bung ra, từ đỉnh xuống đến đáy của thị trường – đều được ghi nhận trung thực trên bảng điện. Tất cả các biến đổi này, dù nhỏ hay lớn, đều là biểu hiện do luật cung cầu tạo ra. Bằng cách chuyển các phần dữ liệu xuất hiện trên bảng điện sang đồ thị cho mục đích nghiên cứu và phán đoán (phân đoạn theo thời gian), bạn có thể diễn dịch thị trường khá chính xác.
Giờ đây bạn đang sẵn sàng học phương pháp này và tốt nhất là bạn hãy chuẩn bị tâm trí cho nó bằng cách bỏ đi hầu hết các yếu tố mà bạn đang dùng từ trước đến nay để đánh giá và ra quyết định, như là: mẹo, tin đồn, bài viết trên báo tạp chí, phân tích, báo cáo, cổ tức, thống kê về mặt cơ bản và chính trị; và đặc biệt là các lý thuyết trading nửa mùa được dẫn giải trong các phòng họp và trong những quyển sách phổ thông về thị trường chứng khoán.
Bạn không cần thiết phải xem xét bất kỳ yếu tố nào kể trên vì sự tác động của tất cả chúng đã được cô đọng lại cho bạn trên bảng điện/đồ thị. Bảng điện đã làm cho bạn điều mà bạn không thể làm nổi là cô đặc tất cả các yếu tố này (những thứ mà người khác dùng làm cơ sở cho hành động tham gia thị trường của họ) thành hiệu ứng kết hợp của sự mua bán trên thị trường.
Bạn hãy rút ra từ bảng điện hay đồ thị một vài sự kiện thực tế tương ứng đáp ứng mục đích của bạn. Các sự kiện đó là: (1) biến đổi giá, (2) khối lượng, hay là cường độ giao dịch, (3) mối quan hệ giữa biến đổi giá và khối lượng, (4) thời gian cần thiết để hoàn tất khoảng chạy của giá.
Nhờ vậy mà bạn được trang bị tốt hơn những người được cung cấp tất cả các thông tin tài chính, thống kê, v.v.. từ khắp thế giới.
Do đó, tôi khẳng định rằng:
Bạn không bao giờ cần đọc bất kỳ thứ gì trên trang tài chính của báo chí trừ giá cổ phiếu và khối lượng giao dịch
Bạn không cần phải chú ý đến tin tức, doanh thu, cổ tức hay báo cáo tài chính của các doanh nghiệp.
Bạn không bao giờ cần phải nghiên cứu tình hình tài chính và kinh doanh
Bạn không cần hiểu về các thống kê công nghiệp hay vận tải, thị trường tiền tệ, tình hình mùa màng, các báo cáo của ngân hàng, ngoại thương hay tình hình chính trị.
Bạn có thể hoàn toàn bỏ qua hàng ngàn mách nước, tin đồn, báo cáo và đặc biệt là cái gọi là thông tin nội gián tràn ngập Wall Street.
Bạn có thể bỏ đi tất cả các thứ này một cách hoàn toàn và rốt ráo.
Trừ phi làm như vậy, bạn sẽ không thể nào đạt được kết quả tốt nhất từ công việc của mình trên thị trường.”
Một nhà thơ người Nga - Sylva Kaputikyan có bài thơ nổi tiếng mà tôi thấy rất thú vị nếu diễn dịch theo cái nhìn của một trader. Chúng ta chỉ nhìn và tin vào “đôi mắt” của thị trường:
Em bảo: anh đi đi - (cạm bẫy) Sao anh không ở lại Em bảo: anh đừng đợi - (cạm bẫy) Sao anh vội về ngay?
Lời nói thoảng gió bay - (tin tức, phân tích...) Đôi mắt huyền đẫm lệ Sao mà anh ngốc thế? Không nhìn vào mắt em - (giá, khối lượng)
c. Kỹ thuật MINH SÁT GIÁ
Minh sát giá là quan sát giá một cách minh bạch, thấy rõ diễn biến trước mặt (real-time) mà không qua suy tưởng hoặc bị ảnh hưởng bởi quan điểm của người khác. Do đó, kỹ thuật này rất đơn giản, không đòi hỏi trí óc thông minh hay kiến thức sâu rộng mà chỉ cần khả năng quan sát ghi nhận tinh tế. Kỹ thuật này bao gồm đối tượng quan sát là giá, các công cụ hỗ trợ chính là đồ thị, bảng điện và một số yếu tố phụ trợ tùy ý khác như khối lượng, mẫu hình, mẫu nến, đường xu hướng, đường kênh, mức cản... (Nội dung chi tiết về kỹ thuật minh sát giá được trình bày trong phần 2)
Khi sử dụng kỹ thuật này, trader cần hiểu rõ là phải giữ cho tâm trí thật trong sáng bằng cách tránh tối đa mọi ý nghĩ, suy tưởng, dự báo, nhận định từ các nguồn thông tin,...nhưng không có nghĩa là không được suy nghĩ. Trader cần suy nghĩ để lập kế hoạch, tiên đoán các động thái thị trường; nhưng đây là loại suy nghĩ “thấy nụ hoa đoán sẽ có bông hoa”, tức là suy nghĩ dựa trên các dấu hiệu và phản ứng thực tế trên đồ thị giá, bảng điện và dựa trên trải nghiệm của chính bản thân (đạo Phật gọi đây là chánh tư duy). Do đó, có thể mô tả kỹ thuật minh sát giá ở đây theo phương châm giao dịch:
Thấy thực, nghĩ thực. Không đúng sai, chỉ xác suất.
Một khi bạn đã lựa chọn kỹ thuật minh sát giá để giao dịch thì giá là tất cả. Nó là ngôn ngữ của thị trường và cũng tương tự như học ngoại ngữ, bạn cần nhiều thời gian và cơ hội giao tiếp để rèn luyện cho đến khi thành thạo. Mục tiêu của bạn là sử dụng thành thạo ngôn ngữ này. Một trader nổi tiếng về biến động giá - Al Brooks cho rằng sự biến động giá dựa trên hành vi con người nên nó mang tính căn nguyên (genesis) không thay đổi theo thời gian.
Khi đối diện thị trường và để thấy được thực tại thị trường trước mặt chứ không phải bằng ảo tưởng, kiến thức, khái niệm thì bạn phải trọn vẹn nhìn nó với cái tâm lặng lẽ trong sáng. Hãy lắng nghe để cảm nhận thị trường; đừng phân tích, phán xét nó.
Một vấn đề nên lưu ý trong khi quan sát giá là sự hài hòa phối hợp của thị trường, tương tự như sự hài hòa làm cho một bức tranh chứa đựng giá trị nhiều hơn các đường nét, màu sắc tạo thành nó và một bản nhạc chứa đựng nhiều ý nghĩa hơn các nốt nhạc chứa trong đó. Cũng vậy, một đồ thị bao gồm nhiều nến mà ẩn chứa trong đó sự hài hòa cân bằng, có những mách bảo cần thiết để giao dịch đúng nhịp thị trường.
Mặt khác, cần chấp nhận rằng không phải chúng ta có thể phát hiện sớm được mọi động thái của nhà cái và cũng không phải các bước đi của giá đều là do nhà cái tạo ra. Thực ra, đối với minh sát giá thì biến động giá do kết quả mua bán thực tế giữa nhà đầu tư chân chính và công chúng hay là hành động mua bán ngụy tạo do các đội lái thì không quan trọng lắm, miễn là chúng đã xảy ra.
Bạn có thể nghĩ rằng các hoạt động diễn ra trên thị trường là thiếu đạo đức, một trò chơi nghiệt ngã hay lừa đảo nhưng nên nhớ là thị trường vận động theo qui luật riêng của nó và bạn có thể làm việc “ăn ý” với nó nếu bạn muốn. Thấy minh bạch giá sẽ giúp bạn chơi trò chơi theo cách mà nhà cái chơi nó!
Xem phần 7: Học hỏi và rèn luyện
Xem phần 7: Học hỏi và rèn luyện
No comments:
Post a Comment